Maxime Verhagen: “In de bouw valt nog veel te winnen”
Innoveren is nodig om als bedrijf en als sector bij te blijven
De bouw moet innoveren om maatschappelijk vraagstukken op te lossen. De sector staat alleen niet bekend om innovatie en samenwerking. Volgens Maxime Verhagen, voorzitter van Bouwend Nederland, worden er wel veel initiatieven ontplooid, maar hij vraagt zich af of dat de juiste zijn. Hoe haalt de bouw zijn achterstand op andere sectoren in? Door de kunst af te kijken van de IT-sector en de makelaardij kan over het korte termijn eigenbelang heengestapt worden.
Is het noodzakelijk dat de bouwsector innoveert met digitale technologie en waarom?
“Innoveren is nodig om als bedrijf en als sector bij te blijven. Ook in de bouw- en infrasector. We zien daarnaast, onder meer via het Economisch Instituut van de ING, dat de bouw achterblijft in de stijging van de arbeidsproductiviteit, ten opzichte van bijvoorbeeld de industrie. Dat heeft deels te maken met het gegeven dat we nog achterlopen met digitalisering en robotisering. Hier valt in de bouw nog veel te winnen. Digitalisering van het productieproces, bijvoorbeeld met BIM, biedt nog veel kansen. En ook de opkomst van internet of things maakt dat de gebouwde omgeving digitaliseert. We weten straks veel meer over de gebouwde omgeving. Daardoor kunnen we betere en slimmere gebouwen en infrastructuur maken.”
Worden op dit moment voldoende initiatieven ontplooid?
“Er worden veel initiatieven ontplooid, maar voor mij is de vraag of het goede gebeurt. Het lastige met digitalisering van de bouw is dat onze sector versplinterd is en samenwerkingsverbanden vaak project-georiënteerd zijn. Dat remt de grootschalige uitrol van digitalisering.
Er zijn goede initiatieven, zoals de Bouw Informatieraad, kortweg de BIR. In de BIR komen veel partijen uit de bouw en aanverwante sectoren bij elkaar en worden bijvoorbeeld afspraken gemaakt over hoe bijv. BIM in de keten moet functioneren. Denk aan afspraken van wie wat aanlevert, wie rechten heeft om zaken aan te passen etc. Zulke branche-afspraken en het ontwikkelen van een platform waarop digitalisering binnen de sector verder kan groeien, gaan de bouw verder helpen.”
Wat kan de bouw van andere sectoren leren op het gebied van (digitale) innovatie en samenwerking?
“Als je kijkt naar de IT-sector, dan vind ik de ontwikkeling van een sectorbreed platform waarop ook andere partijen hun eigen toepassingen kunnen bouwen erg goed. Daar wordt over het korte termijn eigenbelang heen gestapt en samen een echte stap voorwaarts te zetten. Eenzelfde ontwikkeling, maar dan dichter bij huis, is de website Funda. De komst van Funda markeert echt een omslag in de markt. Er zijn nog steeds makelaars, maar de manier waarop het aan- en verkoopproces van woningen verloopt is behoorlijk veranderd. De makelaars zijn overigens zelf eigenaar van Funda. Dit platform is ondertussen goud waard geworden.”
Op welke terreinen binnen de bouw(cyclus) valt de meeste winst te behalen en waarom?
“De meeste winst is overall te behalen, tussen de verschillende partijen in de keten en over de verschillende fasen van het bouwproces heen. Bijvoorbeeld een structurele verbetering met de kopers of toekomstige gebruikers. In de huidige situatie is de informatie en besluitvorming over mogelijke wijzigingen rond meer ingrijpende koperswensen over zoveel schijven georganiseerd, dat het voor een bouwers echt een hele klus kan zijn om sommige relatief eenvoudige wijzigingen goed door te kunnen voeren. Of over het overdragen van de ‘as built’ informatie aan de nieuwe eigenaar van het gebouw. Of over gestructureerd data verzamelen over het gebruik en het onderhoud van een gebouw als input voor kwaliteitsverbetering in de keten.”
Wat vindt u zelf het meest treffende voorbeeld van digitale innovatie in de bouw?
“BIM. Dankzij BIM komen we los van enorme stapels papier. Met 3D-modellen in BIM, kunnen alle ketenpartners in realtime de relevante informatie zien en ook informatie toevoegen. Die informatie is ook achteraf beschikbaar in het geval van onderhoud en beheer aan het gebouwde object etc. Bovendien is BIM een voorwaarde voor verdere digitalisering aan de productie- en aan de beheerkant. Kortom, met BIM wordt een basis onder verdere digitalisering van de bouw gelegd.”